Η Άγνωστη Ναυτική Αρκαδία

Ναυτική Αρκαδία        Σχήμα οξύμωρο, εποχή του παράλογου, απίστευτα κι όμως αληθινά. Από τη μυθολογία μέχρι την σύγχρονη εποχή. Εδώ μπερδεύεται η μυθολογία με την ιστορία. Οι βαλανηφάγοι Αρκάδες διέπρεψαν και στη θάλασσα.  Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, ο Ποσειδώνας, ο θεός της θάλασσας, των σεισμών και των αλόγων ανατράφηκε στη Μαντινεία κοντά στη πηγή Άρνη. Αλλά και λατρεύτηκε πολύ στην Αρκαδία ως Ίππιος Ποσειδώνας. Υπήρχαν πολλά ιερά προς τιμήν του, στη Λυκόσουρα, Μαντινεία, Καφυές, Φιγάλεια και αλλού όπως αναφέρει ο Παυσανίας. « Έτσι δε εν Μεθυδρίω Ποσειδώνος τέ Ιππίου ναός ». Μάλιστα ειδέ χάλκινο ανδριάντα του Ιππίου Ποσειδώνα, αφιέρωμα του Οδυσσέα : « Και Ποσειδών χαλκούς έστηκεν επωνυμίαν Ίππιος, αναθείνας δε το άγαλμα του Ποσειδώνος Οδυσσέα έφασαν ».Γιατί ο Οδυσσέας ήταν Αρκαδικής καταγωγής. Υπάρχει μια ειδική περίεργη μαρτυρία ότι γεννήθηκε στις Αλαλκομενές – κοντά στον Αρκαδικό Ορχομενό και παππούς του ήταν ο Αρκείσιος. Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι διετάχθη από το μάντη Τειρεσία, στα γεράματα του να εκτελέσει μια περίεργη περιήγηση με ένα κουπί στον ώμο και κατέληξε στην Αρκαδία. Άλλωστε κοντά στη Μαντινεία υπήρχε και ο τάφος της Πηνελόπης που κατά ένα μύθο είχε γεννήσει και τον Αρκαδικό θεό Πάνα. Ο ιστοριοδίφης Θάνος Βαγενάς στις έρευνες του παρουσιάζει ενδιαφέρουσες απόψεις για τον Αρκαδικό Οδυσσέα που δεν προέρχονται από τοπικισμό.Επίσης ο εξαίρετος ναυτο-ιστορικός Ανδρέας Λαιμός στο βιβλίο του το « Ναυτικό του Γένους των Ελλήνων » γράφει σχετικά με τους Αρκάδες : Αλλά και η Αρκαδία, η κοιτίς των Αρκάδων Πελασγών, οίτινες πολύ προ της εμφανίσεως των Αχαιών εις τον Ελλαδικό χώρο, είχαν αναπτύξει αξιολογότατη ναυτιλιακή δραστηριότητα, φθάσαντες μέχρι των ακτών του Ευξείνου, έδωσε την λαμπροελληνική εκείνη εκστρατεία κατά της Ασίας δι’ εξήκοντα σκαφών υπό την ηγεσία του βασιλέως της Τεγέας Αγαπήνορος.   Ο Αρκαδικός λαός μαζί με τους Μινύες ασχολείτο σε θαλάσσιες επιχειρήσεις όχι κατώτερες από τη θρυλική Αργοναυτική Εκστρατεία. Αρκεί να μνημονευτεί ότι γύρω στο 1400 π.χ αποικίζεται μέρος της Κρήτης και της Κύπρου ακόμα μέχρι και αυτής της Σικελίας, όπως αναφέρει ο καθηγητής Σπ. Μαρινάτος. Ο Αγκαίος, βασιλιάς της Αρκαδίας από την Τεγέα, πήρε μέρος στην Αργοναυτική Εκστρατεία κι έγινε κυβερνήτης στην Αργώ, μετά το θάνατο του πρώτου κυβερνήτη Τίφυ.Δεν συνεχίζω την προϊστορική εποχή, αλλά προσπερνώ….την Κλασική και Βυζαντινό-ρωμαϊκή περίοδο για μελλοντική έρευνα. Από την Ενετοκρατία και Τουρκοκρατία περιορίζομαι να αναφέρω το Αρκαδικό αξιοπερίεργο « Κουρσάροι » από την Αρκαδία, κατά τον χαρακτηρισμό του Θάνου Βαγενά. Αρκάδες κουρσάροι όπως ο Πραστιώτης Ανδρέας Τσακώνης, ο Πέτρος Κουνουπιώτης, ο Σιταινιώτης Δημήτρης Καλιοντζής, ο Αργύρης Στεμνιτσιώτης, οι Αγιοπετρίτες αδελφοί Αλεβίζου και άλλοι ακόμα.Όπως αναφέρει ο Ανδρέας Λαιμός, « η θαλασσινή εποποιία των Ελλήνων καταδρομέων της προεπαναστατικής περιόδου αποδεικνύει συν τοις άλλοις και την επίδοσιν και ικανότητα των τότε προγόνων μας εις τα θαλάσσια έργα. Το ότι δε εις τας καταδρομάς αυτάς διεκρίνοντο και ορεσίβιοι πολεμισταί , οίτινες από Αετοί των βουνών ευκόλως μετεβάλλοντο εις ατρομήτους κουρσάρους, προσαρμοζόμενοι εντός ελαχίστου χρονικού διαστήματος εις τας συνθήκας του ναυτικού επαγγέλματος, αποδεικνύει ότι η ναυτοσύνη ενυπάρχει ως γονίδιον εις το κύτταρο της φυλής μας ».  Σήμερα στο ναυτιλιακό στερέωμα δίνουν τη μάχη και οι Αρκάδες εφοπλιστές που τιμούν τη Ναυτική Αρκαδία με μια εκατοντάδα περίπου εμπορικών πλοίων και μαζί τους βαλανηφάγοι ορεσίβιοι Αρκάδες, που κατέβηκαν από τα βουνά για να γευτούν την αρμύρα της θάλασσας, μια που η θάλασσα δεν μπορεί να πάει στα βουνά….. Νίκος Κωστάρας   Αρχιπλοίαρχος Εμπορικού Ναυτικού *από το Περιοδικό ΥΦΟΣ -  Αφιέρωμα στον κάπτεν Νικόλα Κωστάρα,