Η ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Του Νίκου Ι. Κωστάρα

Στις 14 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε την παγκόσμια ύψωση του Τιμίου Σταυρού. Ο Τίμιος Σταυρός είναι το ιερό σύμβολο της χριστιανικής θρησκείας αλλά και το καθημερινό βίωμα των χριστιανών. Ο Σταυρός είναι η Εικόνα του Εσταυρωμένου Χριστού. Εσταυρώθει ο Ιησούς Χριστός ουχί ως κακούργος και ουχί ως Θεός αλλ’ ως άνθρωπος. Δεν διέπραξεν έγκλημα αλλά επωμίσθη τις αμαρτίες των ανθρώπων για να τους λυτρώσει με τον θάνατον και την Ανάστασή Του. 

  Είναι η πληγή που λύνει τις ποινές των ανθρώπων, πόνος που μεταδίδει τη ζωή, «φυσίζωος αλγηδών». Ο ματωμένος Σταυρός του Κυρίου έγινε από όργανα τιμωρίας, όργανο σωτηρίας. «Ου γαρ έτι καταδίκης εστί τιμωρία αλλά τρόπαιον εδείχθη ημίν σωτηρίας» λέει ένα τροπάριο. Όπως γράφει ο ιερός Χρυσόστομος: «αυτό το καταραμένο και αποτρόπαιο σύμβολο της χειρότερης τιμωρίας, τώρα έχει γίνει ποθητό και αξιαγάπητο». Το αντικείμενο της αισχύνης έγινε η δόξα της εκκλησίας.  Της κατάρας το σύμβολο έγινε «αράς της αρχαίας λύτρον». «Χαράς σημείον», «ζωής ταμείον», «νικοποιόν όπλον». Όργανο θυσίας σωτηρίας, χαράς, αγιασμού και χάριτος. Έχει γίνει «όπλον ειρήνης, αήτητον τρόπαιον».

            Σταυρός! Το ακατάλυτο σύμβολο της θυσίας και το μέτρο της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. Πάνω στο ξύλο του Σταυρού, μαζί με το πανάχραντο σώμα Του, ο Κύριος κάρφωσε τις αμαρτίες μας. «Σταυρός υψούται σήμερον και κόσμος αγιάζεται». Η Εκκλησία ιδρύθηκε με το Σταυρό του Ενός και συνεχίζεται με το σταυρό όλων μας. «Όσα ο Ιησούς εδίδαξε με το Ευαγγέλιο σε τρία χρόνια τα ανακεφαλαιώνει πάνω στο Σταυρό σε τρεις ώρες», τονίζει ο Άγιος Αυγουστίνος. Ο Σταυρός είναι το σημείο της καταλλαγής και συμφιλίωσης με το Θεό.

            Ένας Αγιορίτης τονίζει: «Πριν σου στείλει ο Θεός το σταυρό που σηκώνεις, τον κοίταξε με τα πάνσοφα μάτια του, τον εξέτασε με τη θεία λογική Του, τον έλεγξε με την ατελείωτη δικαιοσύνη Του, τον θέρμανε στην γεμάτη αγάπη καρδιά Του, τον ζύγισε καλά με τα στοργικά Του χέρια μη τυχόν και πέσει βαρύτερος απ’ όσο μπορείς να σηκώσεις. Και αφού υπελόγισε το θάρρος σου, τον ευλόγησε, και τον απέθεσε στους ώμους σου. Μπορείς να τον σηκώσεις! Κράτησέ τον κι ανέβαινε από το Γολγοθά προς την Ανάσταση».

            Ο Εσταυρωμένος αγαπά τον παραπλανημένο άνθρωπο, θέλει την ευτυχία του και ανεβαίνει στον Γολγοθά για την σωτηρία του. Από εκεί, με τον ιδρώτα της μεγάλης αγωνίας και το θείο αίμα των πληγών του εκπληρώνει το έσχατο χρέος για την αλήθεια, την αγάπη και τη δικαιοσύνη όλου του κόσμου. Ο Σταυρός είναι η σταυρωμένη αγάπη.

            «Ολόκληρος ο Χριστιανικός πολιτισμός θεμελιώθηκε στη θανάσιμη αγωνία ενός Εσταυρωμένου (Χρ. Μαλεβίτσης). Μονάχα μάτια γεμάτα δάκρυα κι αγνές ψυχές μπορούν να ατενίσουν τον Ιησού, που ύψωσε σε αντικείμενο λατρείας την αμαρτωλή ανθρωπότητα. Ο Ιησούς είναι ο μόνος στον κόσμο που μίλησε από τη μεριά του θύματος του κόσμου τούτου. «Ο Σταυρωμένος Χριστός είναι ο Σταυρωμένος άρτιος άνθρωπος» (Ν. Καζαντζάκης). Για να μπορέσεις να πλησιάσεις τον Εσταυρωμένο, ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος είναι να σηκώσεις πάνω στους ώμους σου τον πονεμένο άνθρωπο. Είναι το μόνο φορτίο, που ξαλαφρώνει τον αχθοφόρο και τον ανυψώνει στο Θεό. Ο Εσταυρωμένος λύτρωσε τους ανθρώπους. «Ο Χριστός θα αγωνιά πάνω στο Σταυρό ως τη συντέλεια της Ιστορίας. Δεν πρέπει να κοιμηθούμε όλο αυτό το διάστημα» γράφει ο Πασκάλ. Πάνω σ’ αυτό το ξύλο της ατίμωσης με αδημονία και αγριότητα σταυρώθηκε το πολυτιμότερο συστατικό της ζωής και της μοίρας μας, η αγάπη.

            Σήμερα ο Χριστός ξανασταυρώνεται σαν την αλήθεια. Το κύριο χαρακτηριστικό της διαφθοράς είναι ο εξοβελισμός της αλήθειας. Και αυτοί που λένε την αλήθεια σταυρώνονται ... ώστε να φτάσουμε στις προβλέψεις του Γκαίτε: «Βλέπω να έρχεται ο καιρός, που ο Θεός δεν θα βρίσκει καμιά χαρά στην ανθρωπότητα. Θα πρέπει πάλι να τα συντρίψει όλα, για να ανανεώσει τη δημιουργία». Στην απελπισία του κόσμου ο Σταυρός του Χριστού και ο επ’ αυτού Εσταυρωμένος είναι ο φάρος της Ελπίδας.

Νίκος Ι. Κωστάρας